Zasady wykorzystania humoru w zarządzaniu personelem

"Trzymaj się z dala od ludzi, którzy próbują umniejszyć twoje ambicje. Mali ludzie zawsze to robią, ale ci naprawdę wielcy sprawiają, że czujesz, że ty też możesz stać się wielki" - słusznie powiedział kiedyś Mark Twain.

Humor jest często używany jako broń. Może wpływać na ludzi tak źle, że czasem po prostu odmawiamy stosowania tego skutecznego środka wpływu.

Ktoś jest obdarzony tym darem komunikacji przez naturę, a ktoś uważa, że jest go całkowicie pozbawiony. Jednak wszystkiego można się nauczyć, nawet umiejętności żartowania. Spróbuj tych zaleceń.

Można śmiać się z odrębnej cechy charakteru, konkretnego czynu lub wypowiedzi podwładnego. Nigdy jednak nie należy czyjejś całej osobowości obracać w przedmiot drwin. Niedopuszczalne jest stosowanie starej sztuczki ludzi bez skrupułów: oczernianie lub wyśmiewanie kogoś, zamiast próbować obalić jego argumenty.

Nigdy nie śmiej się z czegoś, czego dana osoba nie może naprawić. Nie wolno uśmiechać się ani żartować z nietypowego nazwiska podwładnego, słabości fizycznej, schorzeń, otyłości, nietypowych proporcji ciała czy jąkania. Niedopuszczalne jest również wyśmiewanie obiektu sympatii lub miłości podwładnego.

Nie zaleca się, aby być pierwszym, który śmieje się z własnego żartu. Podczas opowiadania zabawnej anegdoty członek zarządu powinien być, o ile to możliwe, powściągliwy, w przeciwnym razie wyraźnie zademonstruje pozytywne nastawienie do żartu i upselluje go jako coś cudownie dowcipnego. I może wywołać reakcję przeciwną do oczekiwanej.

Komizm występuje wtedy, gdy zakończenie anegdoty lub opowieści przeczy temu, co zostało powiedziane wcześniej, gdy finał lub konkluzja są nieoczekiwane. Im większa jest ta sprzeczność, tym silniejsza jest reakcja emocjonalna.

Kiedy kierownik zaczyna się śmiać przed końcem żartu, nieświadomie obniża efekt sprzeczności. Efekt komiczny ulega gwałtownemu obniżeniu. "Jeśli chcesz wywołać łzy - płacz, ale jeśli chcesz wywołać śmiech, nigdy się nie uśmiechaj" - mówi włoskie przysłowie.

Niedopuszczalne są wulgarne grubiańskie żarty. Są one konsekwencją niskiej kultury, niedoceniania i lekceważenia osobowości podwładnych, to tylko efekt buńczuczności, która nie ma nic wspólnego z dowcipem. Wulgarne i prostackie żarty prowadzą do trwałych konfliktów między przełożonymi a podwładnymi. Takie Faux Pas boleśnie dotyka ludzi, prowokując ich do poważnych konfliktów ze współpracownikami i przełożonymi.

Nie należy śmiać się z wypadków, mimowolnych wpadek podwładnych, zapominalstwa czy niezdarności. Taki żart może zranić lub spowodować konflikt z kierownikiem. Trudno powiedzieć, że dana osoba ma nawet poczucie humoru, jeśli śmieje się z upadającej staruszki lub staruszka biegnącego przez kałuże po kapeluszu na wietrznej ulicy albo z kolegi siadającego na zniszczonym krześle i upadającego. Aby uniknąć błędów, musimy odróżnić to, co komiczne od tego, co śmieszne. Nie są one bowiem tożsame.

Przypadkowe, powierzchowne, a zwłaszcza łatwo naprawialne niedociągnięcia nie mogą i nie powinny być przedmiotem drwin. Przecież jeśli nie są one świadome, wystarczy je tylko grzecznie wytknąć.

Żarty i humor lepiej ująć w formie przyjaznej krytyki lub łagodnego wyrzutu, ale nie ośmieszania czy karcenia. Ironia i kpina mogą poważnie zranić człowieka, wzmocnić już istniejący kompleks, wywołać lub nasilić konflikt z osobą zarządzającą.

Satyra jest formą negacji i potępienia. Zastosowanie wobec kogokolwiek środków satyrycznego szyderstwa jest dość dotkliwą karą. Może wywołać uczucie upokorzenia, wstydu, niechęci. Żart w tym przypadku powinien zawierać elementy łagodnej i przyjaznej krytyki, która jest bardziej wyrzutem niż karą.

Jeśli żartujesz z ludźmi, musisz być przygotowany na to, że prędzej czy później usłyszysz żart skierowany do ciebie, a w tym przypadku złość lub podjęcie działań administracyjnych wobec żartownisia jest niedopuszczalne. Jedyną prawidłową reakcją dla kierownika jest wyśmianie się z siebie wraz z podwładnymi.

Zawsze trzeba być gotowym i nie bać się zareagować na dowcip, jako pierwszy śmiać się z własnej porażki lub chybienia (w pewnym sensie jest to forma samoobrony), wspierać i kierować humorem podwładnych, nie tłumić ich prób żartowania.

Laughing at yourself is a great form of self-defense. We knew one high school teacher with a heavy stutter who when noticing students’ smiles at the first lesson would say "You should not laugh at a stutterer. The stutterer gets ill and eventually dies." And usually this was enough. After laughing with the teacher at his joke the students usually stopped paying attention to his speech defect.